Stoltenberg merr kërkesën e Finlandës dhe Suedisë për aplikim në NATO: Moment kritik për sigurinë tonë

Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg sot se aleanca ushtarake është e gatshme të kapë një moment historik dhe të veprojë shpejt për të lejuar Finlandën dhe Suedinë të bashkohen me radhët e saj, pasi të dy vendet paraqitën kërkesat e tyre për anëtarësim, shkruan AP.

Aplikimet zyrtare u dorëzuan nga ambasadorët e Finlandës dhe Suedisë në NATO. Rusia, lufta e së cilës kundër Ukrainës i nxiti t’i bashkoheshin organizatës ushtarake, ka paralajmëruar se nuk do ta mirëpriste një veprim të tillë dhe mund të përgjigjet.

“Unë mirëpres ngrohtësisht kërkesat e Finlandës dhe Suedisë për t’u anëtarësuar në NATO. Ju jeni partnerët tanë më të ngushtë. Të gjithë aleatët bien dakord për rëndësinë e zgjerimit të NATO-s. Të gjithë jemi dakord që duhet të qëndrojmë së bashku dhe të gjithë jemi dakord se ky është një moment historik që duhet ta shfrytëzojmë.

Kjo është një ditë e mirë në një moment kritik për sigurinë tonë,” tha Stoltenberg krah dy të dërguarve, me flamujt e NATO-s, Finlandës dhe Suedisë pas shpine.

Presidenti rus Vladimir Putin ka kërkuar që aleanca të ndalojë zgjerimin drejt kufijve të Rusisë dhe disa aleatë të NATO-s, të udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara dhe Britania, kanë sinjalizuar se janë të gatshëm të ofrojnë mbështetje sigurie për Finlandën dhe Suedinë nëse ai përpiqet t’i provokojë ose destabilizojë ato. gjatë kohës që duhet për t’u bërë anëtarë të plotë.

Vendet do të përfitojnë nga garancia e sigurisë e nenit 5 të NATO-s – pjesa e traktatit themelues të aleancës që zotohet se çdo sulm ndaj një anëtari do të konsiderohet si një sulm i të gjithëve – pasi të përfundojë procesi i ratifikimit të anëtarësimit, ndoshta pas disa muajsh.

Megjithatë, tani për tani, aplikimi tani duhet të shqyrtohet nga 30 vendet anëtare. Ky proces pritet të zgjasë rreth dy javë, megjithëse presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan ka shprehur rezerva për anëtarësimin e Finlandës dhe Suedisë.

Nëse kapërcehen kundërshtimet e tij dhe bisedimet e pranimit shkojnë ashtu siç pritej, të dy mund të bëhen anëtarë brenda pak muajsh. Procesi zakonisht zgjat tetë deri në 12 muaj, por NATO dëshiron të lëvizë shpejt duke pasur parasysh kërcënimin nga Rusia që qëndron mbi kokat e vendeve nordike.

Kanadaja, për shembull, thotë se pret të ratifikojë protokollin e anëtarësimit brenda pak ditësh.

Stoltenberg tha se aleatët e NATO-s “janë të vendosur të punojnë për të gjitha çështjet dhe të arrijnë në përfundime të shpejta”.

Opinioni publik në Finlandë dhe Suedi është zhvendosur masivisht në favor të anëtarësimit që kur Rusia pushtoi Ukrainën më 24 shkurt.

Finlanda dhe Suedia bashkëpunojnë ngushtë me NATO-n. Ata kanë demokraci funksionale, forca të armatosura të mirëfinancuara dhe kontribuojnë në operacionet ushtarake të aleancës dhe policimin ajror. Çdo pengesë me të cilën përballen do të jetë thjesht e një natyre teknike, ose ndoshta politike.

Procesi i anëtarësimit në NATO nuk është zyrtarizuar dhe hapat mund të ndryshojnë. Por së pari kërkesat e tyre për t’u anëtarësuar do të shqyrtohen në një seancë të Këshillit të Atlantikut të Veriut (NAC) të 30 vendeve anëtare, ndoshta në nivel ambasadori.

NAC do të vendosë nëse do të shkojë drejt anëtarësimit dhe çfarë hapash duhet të ndërmerren për ta arritur atë. Kjo më së shumti varet nga sa mirë janë të harmonizuara vendet kandidate me standardet politike, ushtarake dhe ligjore të NATO-s dhe nëse ato kontribuojnë në sigurinë në zonën e Atlantikut të Veriut. Kjo nuk duhet të përbëjë asnjë problem thelbësor për Finlandën dhe Suedinë.

Duke ecur përpara, gjatë bisedimeve të anëtarësimit që mund të përfundojnë në vetëm një ditë pasi të përcaktohen kushtet e këtyre negociatave, të dyve do t’u kërkohet të angazhohen për të mbështetur nenin 5 dhe për të përmbushur detyrimet e shpenzimeve në lidhje me buxhetin e brendshëm të NATO-s, i cili shkon në rreth 2.5 miliardë dollarë, të ndarë proporcionalisht mes 32 vendeve anëtare.

Finlanda dhe Suedia do të ndërgjegjësohen gjithashtu për rolin e tyre në planifikimin e mbrojtjes së NATO-s dhe për çdo detyrim tjetër ligjor ose të sigurisë që mund të kenë, si verifikimi i personelit dhe trajtimi i informacionit të klasifikuar.