Kompania kineze
BIRN: Një kompani kineze që operon në Serbi, dyshohet për trafikim me njerëz
Kompania kineze CEEG TEPC sjell punëtorë të huaj mbi baza të rreme, duke u dhënë atyre kontrata të paligjshme dhe shfrytëzuese, duke i punësuar në mënyrë të paligjshme dhe madje duke i dhënë ata me qira në kompani të tjera, ka treguar studimi i BIRN.
Ata zbulojnë gjithashtu se kompania është debitore serike, duke pasur parasysh se 25 persona juridikë serbë kanë paditur dhe aktualisht llogaritë e tyre janë të bllokuara për shkak të një borxhi prej 4.9 milionë euro.
Kompania kineze e ndërtimit China Energy Engineering Group Tianjin Electric Power Construction, CEEG TEPC, operon në Serbi që nga viti 2018 dhe është angazhuar si nënkontraktor në projekte nga të ashtuquajtura me rëndësi kombëtare, më e famshmja prej të cilave është fabrika e gomave Linglong.
Megjithatë, “modeli i biznesit” i tij është larg të qenit shembullor, shkruan BIRN.
Pasi u vu në qendër të akuzave në vitin 2021 për trafikim të shtetasve vietnamezë me qëllim shfrytëzimi pune, në fillim të këtij viti kompania “fitoi” edhe dy kallëzime të tjera penale për trafikim të mundshëm qeniesh njerëzore, këtë herë të punëtorëve nga India.
Përkatësisht, në muajin shkurt dhe mars të këtij viti, gjithsej 14 punëtorë i kanë dhënë prokurë organizatës joqeveritare ASTRA për kallëzim penal. Punëtorët u ankuan për kushtet e vështira të punës dhe të jetesës, mungesën e ushqimit dhe mbështetjes mjekësore, se kompania u detyrohej atyre mijëra dollarë dhe se ata nuk kishin me vete shumicën e kohës pasaportat.
Pasi shkroi në media dhe raportoi në polici, CEEG TEPC shlyen borxhet e 11 punëtorëve më 4 shkurt dhe i dërgoi në Indi. Tre ata që kanë dorëzuar raportet më pas janë ende në Serbi dhe ndodhen në akomodim shtetëror, i cili mbahet konfidencial për shkak të procesit që prokuroria në Zrenjanin po e zhvillon në këtë rast.
Shfrytëzimi i organizuar i indianëve
Megjithëse trafikimi i qenieve njerëzore ende nuk është provuar, të gjitha provat e mbledhura nga BIRN – dhe të analizuara së bashku me ekspertë të ligjit të punës – tregojnë për shfrytëzim të organizuar për punë të shtetasve indianë.
Hulumtimi i BIRN tregon se kompania kineze i ka paraqitur në mënyrë të rreme si “punëtorë të kualifikuar”, gjë që ka qenë baza për hyrjen e tyre në Serbi. Gjithashtu, pasi kanë hyrë në Serbi në qershor dhe shtator 2022, i ka punësuar pa leje pune, duke u dhënë paralelisht të nënshkruajnë kontrata shfrytëzuese që sipas ekspertëve janë të paligjshme dhe në kundërshtim me standardet ndërkombëtare.
Një mekanizëm identik u përdor me punëtorët vietnamezë, të cilët gjithashtu u etiketuan gabimisht si “punëtorë të kualifikuar”, dhe më pas u zbulua se Inspektorati i Punës gjeti 318 vietnamezë pa leje pune gjatë vitit 2022.
Ekspertët e intervistuar nga BIRN pyesin se si institucionet serbe kanë lejuar CEEG TEPC të sjellë të huaj me dokumentacion joadekuat.
VIDEO BONUS: FSK furnizohet me 15 kamionë gjermanë, Kurti: Serbia është agresive, por kjo nuk na frikëson
