NYT: Koronavirusi ndihmoi në rrëzimin e Qeverisë së Kosovës me një shtytje të lehtë nga SHBA
Kriza e koronavirusit kontribuoi për herë të parë në rrëzimin e një qeverie të mërkurën pasi një shumicë e ligjvënësve në Kosovë votuan për të rrëzuar koalicionin qeverisës të vendit, pas një mosmarrëveshje politike që lidhej pjesërisht me pandeminë.
Qeveria e Albin Kurtit u rrëzua pasi partnerët e tij kryesorë të koalicionit u bashkuan me partitë e opozitës në një votë mosbesimi kundër qeverisë së tyre, duke mposhtur zotin Kurti me një votim 82 pro dhe 32 kundër, shkruan New York Times.
Kurti mbetet kryeministri i përkohshëm derisa të formohet një qeveri e re. Por rënia e qeverisë së tij e lë Kosovën pa udhëheqje të fortë, në një kohë kur shumica e qeverive të tjera kombëtare po kërkojnë të zgjasin fuqitë e tyre për të luftuar pandeminë, përkujton gazeta amerikane.
Votimi u mirëprit nga Shtetet e Bashkuara, diplomatët e të cilëve e kanë vendosur Ku rtin nën presion të madh që kur qeveria e tij ishte betuar në muajin e kaluar për shkak të kundërshtimit të tij ndaj aspekteve të një marrëveshje paqeje amerikane në rajon, vazhdon shkrimi i New York Times.
Por ajo u dënua nga Franca dhe Gjermania, të cilët lëshuan një deklaratë të përbashkët duke kritikuar pa mëshirshmërinë e rrëzimit të një qeverie gjatë një pandemie.
“Kosovës i duhet një qeveri e qëndrueshme dhe plotësisht funksionuese për t’u marrë me këtë krizë,” thuhet në deklaratë.
Votimi ishte pjesërisht rezultat i një mosmarrëveshje ditëve të fundit midis partisë së Kurtit dhe partnerëve të saj të ri të koalicionit se si të kufizohet jeta e përditshme në vend prej rreth 1.8 milion si përgjigje ndaj shpërthimit të koronavirusit.
Për të përmirësuar përhapjen e virusit, Kurti zbatoi kufizime në lëvizjen e qytetarëve këtë javë – por pa miratuar një gjendje të jashtëzakonshme.
Partnerët e tij të koalicionit mbështetën zbatimin e një gjendje të jashtëzakonshme që do t’i jepte fuqi më të madhe rivalit politik të Kurtit, presidentit Hashim Thaçi, i cili zakonisht luan një rol kryesisht ceremonial në jetën kosovare.
Votimi gjithashtu ka tërhequr vëmendjen për diplomacinë e administratës Trump në Ballkan.
Megjithëse koronavirusi ishte një faktor kryesor në fillimin e tij, vota e mosbesimit kundër Kurtit gjithashtu u nxit nga një mosmarrëveshje shumë më e thellë se si të zgjidhej një ngërç dhjetëvjeçar midis Kosovës dhe Serbisë. Debati ishte vënë në pikëpyetje nga Kurti, një aktivist i gjatë, si kundër Thaçit, ashtu edhe administratës Trump.
Para se Kurti të hynte në detyrë, administrata Trump u përpoq të mbaronte mosmarrëveshjen duke ndërmjetësuar një marrëveshje midis Thaçit dhe presidentit serb Aleksandar Vuçiq, shkruan më tej New York Times.
Mes frikës se Thaçi mund të ketë rënë dakord fshehurazi për ndarjen e një pjese të Kosovës, Kurti pohoi të drejtën e tij kushtetuese për të udhëhequr negociatat në vend dhe për të mbajtur tarifat si një mjet për të mbajtur presionin ndaj Qeverisë së Serbisë.
“Kjo nuk është çështje për presidentin tonë dhe presidentin e Serbisë – kjo kohë ka shkuar,” tha Kurti në një intervistë për ‘Times’ muajin e kaluar. “Qeveria jonë, me mua si kryeministër, do të kryesojë dialogun e ardhshëm midis Kosovës dhe Serbisë. Presidenti i Kosovës është një pjesë e politikës së jashtme, por ai nuk mund të krijojë politikë të jashtme. “
Ky qëndrim e vendosi Kurti në konflikt të drejtpërdrejtë me presidentin Thaçi dhe emisarin special të SHBA-së për dialogun Kosovë-Serbi, ambasadorin Richard Grenell.
Për të detyruar zotin Kurti në heqjen e tarifave, Shtetet e Bashkuara ngrinë miliona dollarë në ndihmë të Kosovë s. Donald Trump Jr., i cili nuk ka asnjë rol zyrtar të qeverisë, gjithashtu u pajtua publikisht me një senator amerikan që sugjeroi tërheqjen e paqeruajtësve amerikanë nga vendi.
Këto komente i tmerruan kosovarët, të cilët shohin një prani ushtarake amerikane si një garantues jetësor të sigurisë së vendit.
Presioni amerikan u citua posaçërisht nga ish-partnerët e koalicionit të Kurtit si një arsye tjetër për t’u tërhequr nga qeveria e tij këtë javë.
“Kjo është një lloj, si duhet të them, “diplomacia Rambo”,” tha ish-emisari i BE-së Wolfgang Petritsch, duke krahasuar qasjen amerikane ndaj asaj të protagonistit të një seriali popullor amerikan. “Si një dëm kolateral ata do të heqin një qeveri të zgjedhur në mënyrë demokratike,” ka shtuar ai.
