Deklarata e përbashkët

Reuters për deklaratën e Scholz, Macron, Meloni: BE i ishte shmangur temës së njohjes de facto, tash ka presion mbi Vuçiqin

Deklarata e përbashkët e tre liderëve evropian, Olaf Scholz, Emmanuel Macron e Gorgia Meloni rreth dialogut Kosovë-Serbi ka qenë lajm edhe nëpër mediat e njohura ndërkombëtare. Agjencia “Reuters”ndërkaq, ka potencuar se kjo është hera e parë që u përmend njohja de-facto.

Po vazhdon të komentohen edhe më tej zhvillimet e ditës së enjte, kur edhe tre liderët e lartëpërmendur mbajtën takime të ndara me kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti e presidentin e Serbisë, Aleksandër Vuçiq.

Do të kalonte edhe një ditë që të konkretizohej më shumë se çka u diskutua në këto takime, dhe liderët e BE-së, dolën me një deklaratë të përbashkët.

Kosovës iu kërkua Asociacioni, ndërkaq Serbisë, njohja de-facto ndaj Kosovës. Në lidhje me këtë situatë, “Reuters” raportoi:

“Ndërsa BE-ja më parë i është shmangur çështjes së ndjeshme politikisht të njohjes de facto të Kosovës, tre liderët e kanë bërë të qartë se kjo ishte ajo që prisnin nga Serbia, duke ushtruar presion mbi presidentin serb Aleksandar Vuçiq”.

Çka thanë Scholz, Macron e Meloni?

Në deklaratën e publikuar nga kabineti i kancelarit gjerman, Olaf Scholz, fillimisht thuhet:

“Ne, Presidenti i Republikës Franceze, Emmanuel Macron, kancelari i Republikës Federale të Gjermanisë, Olaf Scholz dhe Presidentja e Këshillit të Ministrave të Republikës Italiane, Giorgia Meloni, së bashku me Presidentin e Këshillit Evropian, Charles Michel Përfaqësuesi i Lartë për Punë të Jashtme dhe Politikë të Sigurisë/Zëvendëspresidenti i Komisionit Evropian Josep Borrell dhe Përfaqësuesi Special i BE-së për Dialogun Beograd-Prishtinë dhe çështje të tjera rajonale të Ballkanit Perëndimor, Miroslav Lajçak, u takuan me Presidentin e Republikës së Serbisë, Aleksandar Vuçiq, dhe Kryeministrin e Republikës së Kosovës, Albin Kurti, në margjinat e Këshillit Evropian më 26 tetor 2023”.

Liderët e shteteve më të fuqishme në Evropë, kanë mirëpritur angazhimin e dy palëve. Derisa deklaruan se “e marrin parasysh gatishmërinë e Kosovës e Serbisë për ta zbatuar Asociacionin e komunave me shumicë serbe”.

“Mirëpresim angazhimin e dy palëve në diskutimet e djeshme në Bruksel. I marrim parasysh komentet e dy liderëve të Kosovës dhe Serbisë për Statutin Evropian për themelimin e Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe në Kosovë dhe gatishmërinë e tyre të shprehur për ta zbatuar. Draft statuti që ne paraqitëm dhe miratojmë plotësisht përfshin një mënyrë moderne evropiane për të trajtuar çështjen e ndjeshme të mbrojtjes së pakicave në përputhje me praktikat dhe standardet më të mira evropiane, brenda parametrave të përcaktuar nga palët”.

Të dyja palët, sipas tyre, duhet të përmbyshin detyrimet e tyre hap pas hapi, dhe duhet “të bëjnë diçka, për të marrë diçka”.

“Prandaj, ne nënvizojmë edhe një herë pritshmërinë tonë që palët të përmbushin angazhimet e tyre për zbatimin e Marrëveshjes për Rrugën drejt Normalizimit. Faza e zbatimit duhet të përparojë me të dyja palët që të përmbushin detyrimet e tyre përkatëse paralelisht në mënyrë hap pas hapi bazuar në parimin që të dyja palët duhet të bëjnë diçka për të marrë diçka. Fokusi tani duhet të jetë në avancimin e zbatimit të plotë të Marrëveshjes pa parakushte apo vonesa”– thuhet tutje.

Kosovës, i është kërkuar mes tjerash që të fillojë procedurat për themelimin e Asociacionit, ndërsa Serbisë i kërkohet njohja de-facto ndaj Kosovës.

“Për të arritur progres të shpejtë në zbatim, ne i bëjmë thirrje Kosovës që të nisë procedurën për themelimin e Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe në Kosovë siç është përshkruar në draft Statut dhe Serbisë që të bëjë njohjen de-facto. Formalitetet, duke përfshirë edhe miratimin, nuk duhet të pengojnë përparimin në këtë çështje.

“Tani presim që Kosova dhe Serbia të bien dakord shpejt për detajet në Dialogun e lehtësuar nga BE-ja. Në mungesë të progresit në normalizimin e marrëdhënieve, të dyja palët rrezikojnë të humbasin mundësi të rëndësishme.” – thuhet në fund.