Putini po godet edhe xhepin serb, çmimet do të rriten edhe më shumë
Nuk ka fund për luftën në Ukrainë dhe Vladimir Putin mori një vendim tjetër gjatë fundjavës, pasojat e të cilit do të ndihen fjalë për fjalë nga gjysma e botës. Bëhet fjalë për vendimin për tërheqjen e Rusisë nga Marrëveshja për eksportin e grurit nga Ukraina. Për shkak të kësaj lëvizjeje, më së shumti do të vuajnë më të varfrit – vendet e Lindjes së Mesme dhe Afrika, ndërsa disa ekspertë të huaj kanë paralajmëruar tashmë për rritje të çmimeve të ushqimeve në bursa ditët e kaluara. Çfarë do të ndodhë me Serbinë, e cila tashmë po vuan nga inflacioni?
Edhe pse Serbia nuk varet nga importi i drithit, për shkak të trazirave të ndryshme gjeopolitike dhe të tregut, si dhe për shkak të vendimeve shtetërore, nuk do të ishte aq e habitshme nëse këtë herë qytetarët serbë do ta preknin fundin dhe do të ndjenin mungesat e drithërave apo rritjen e çmimit me të cilat do të përballen disa pjesë të botës.
Siç tha për Nova.rs agroekonomisti Milan Prostran, ky vendim i Rusisë në tregun serb nuk duhet të reflektohet në aspektin e ofertës, por kur bëhet fjalë për çmimet, ai skenar është shumë i mundshëm, pasi bëhet fjalë për produkte të bursës.
“Ekulibrat botërorë u prishën jo vetëm për shkak të luftës, por edhe për shkak të thatësirës. Evropa do të gjendet në një situatë ku duhet të presë disa muaj deri në korrjen e re për shkak të atyre thatësirave. Dhe nëse gruri shkon në 420 dollarë, pse fermerët tanë do ta shesin për më pak? Shteti do të duhet ta respektojë këtë, siç ka bërë në disa raste”, tha Prostran.
Ai beson se trendi i rritjes së çmimeve nuk do të ndalet ende, por do të donte të dëshmohej se ka gabuar.
“Një e treta e të gjitha produkteve ushqimore bazë në botë prodhohen nga dy vende që janë në konflikt – Rusia dhe Ukraina. E gjithë kjo ka ndikim edhe tek ne. FAO së fundmi ka llogaritur se tregu është qetësuar kur bëhet fjalë për disa produkte, por të gjitha këto janë produkte që së fundmi kanë arritur majat historike. E dini, ne ishim të lumtur kur gruri arrinte 200 dollarë dhe shikoni sa kushton tani”, thekson Prostran.
Nga ana tjetër, analisti agro-ekonomik Zharko Galetin beson se çmimet nuk duhet të rriten tani dhe se ai nuk është i befasuar nga masa e Rusisë.
“Prisja pengesa të këtij lloji nga Rusia. Ushqimi, së bashku me energjinë, është mjeti i tij më i fortë për menaxhimin e krizave. Rusia është prodhuesi më i madh i grurit, me 42 milionë tonë, dhe kjo i jep asaj kapacitetin për të qenë shantazhuesi më i madh. Me misrin, për shembull, situata është disi ndryshe”, thekson Galetin dhe shton se marrëveshja nga e cila tani është tërhequr ky vend, është që në fillim e pambrojtur dhe e pasigurt.
Kur është fjala për ndikimin konkret të këtyre ngjarjeve në Serbi, ai thotë se mund të ketë.
“Më interesojnë raportet e bursave të mëdha sepse besoj se çmimi i grurit do të rritet dhe ai ka qenë në rritje edhe para këtyre ngjarjeve të fundit. Natyrisht, gjithçka që ndodh në bursat botërore ndikon gjithashtu në tregun tonë të aksioneve, kështu që ato çmime do të rriten edhe këtu, veçanërisht pasi vendimi i Rusisë i referohet kryesisht rajonit të Detit të Zi dhe më shumë se një e treta e totalit të eksporteve tona të grurit shkon në Konstanz”, tha Galetin. /Ballkani.info/
