IKD
IKD: Vetëm 41 % e Planit të veprimit të Strategjisë për sundimin e ligjit është zbatuar në vitin 2023
Vetëm 41 % e Planit të veprimit për vitin 2023 të Strategjisë për sundimin e ligjit 2021-2026 është zbatuar gjatë vitit të kaluar, sipas raportit që të premten e ka publikuar Instituti i Kosovës për Drejtësi (IKD).
Gzim Shala, hulumtuesi i lartë në IKD, ka thënë se Strategjia për sundimin e ligjit për vitet 2021-2026 e cila është derivat i procesit të Rishikimit Funksional të Sistemit të Sundimit të Ligjit (RFSSL), është një prej iniciativave më të mëdha dhe më serioze për avancimin e sundimit të ligjit në Kosovë.
Megjithatë, ai tha se miratimi i kësaj Strategjie nuk është përcjellë me vullnet të mjaftueshëm për zbatimin e saj në praktikë.
Shala tha se në raportin e kaluar, IKD gjente se raportimi lidhur me nivelin e zbatimit të Strategjisë nuk ishte real dhe kjo për dy arsye: Moszbatimi i aktiviteteve në përputhje me Strategjinë dhe dokumentet e dala nga RFSSL dhe raportimi i pasaktë mbi zbatimin e aktiviteteve të parapara me Planin e veprimit (PV).
Sipas tij, këto probleme me zbatimin kanë vazhduar, duke theksuar se raporti i Komitetit Drejtues tregon se ka pasur regres.
“Raporti tregon se 41% e Planit të Veprimit (PV) i SSL për vitin 2023 është zbatuar plotësisht apo 2% më pak se në vitin paraprak. Sipas raportit, 34% e aktiviteteve të planifikuara janë zbatuar pjesërisht, pra 11% më pak se në vitin paraprak. Moszbatueshmëria pati ngritje për 12%, ashtu që përqindja e aktiviteteve të pazbatuara sipas Planit të Veprimit të SSL arriti në 24%”, është shprehur Shala, gjatë prezantimit të Raportit të IKD-së “Strategjia në udhëkryq”, raport ky i monitorimit të Zbatimit të Strategjisë për Sundimin e Ligjit dhe Planit të Veprimit.
Shala shtoi se raporti i Komitetit Drejtues tregon se strategjia është zbatuar plotësisht 55%, pjesërisht 26% dhe 19% të aktiviteteve nuk janë zbatuar fare.
Sipas tij, ky raport nuk tregon në hollësi se pse 19% e aktiviteteve nuk janë zbatuar ose pse 26% janë zbatuar vetëm pjesërisht.
“Fatkeqësisht, nga kjo mungesë e informacioni në këtë raport rrezikon që të preket edhe cilësia e rishikimit të PV dhe Planit të ri të Veprimit”, ka thënë tutje ai.
Në anën tjetër hulumtuesi i IKD-së ka thënë se në kuadër të strategjisë ishte paraparë edhe Plani i Veprimit, i cili përshinte aktivitetet specifike, elaboronte në hollësi objektivat strategjike dhe specifike, veprimet, institucionet përgjegjëse, koston financiare për zbatim si dhe treguesit.
Por, ai tha se në fund të vitit 2023, ky plan tanimë ka skaduar.
“Strategjia për Sundimin e Ligjit ka përcaktuar se “Strategjia parashihet t’i nënshtrohet rishikimit afatmesëm, jo më larg se deri në fillim të vitit 2024 për të vlerësuar efektivitetin dhe efikasitetin e zbatimit të saj”, është shprehur Shala, duke thënë se ky rishikim do duhej me se largu të përfundonte në mars 2024.
Shala në lidhje me Planin e Veprimit tha raporti vjetor i zbatimit nuk përmend “fillimin”, por vetëm vitin 2024, duke qenë në diskrepancë me Planin e Veprimit, e që sipas tij bazë të deklarimeve të Ministres së Drejtësisë, duket se Plan të Veprimit nuk do të ketë fare gjatë vitit 2024.
Në anën tjetër, duke folur për buxhetin, Shala tha se raporti vjetor i Zbatimit të SSL-së thekson se vetëm 32% e buxhetit të planifikuar për 2023 është shpenzuar, dhe aktivitetet më të kushtueshme nuk janë zbatuar.
Sipas tij, mungesa e buxhetit dhe kapaciteteve janë identifikuar si rreziqe kryesore, pa specifikuar përgjegjësinë institucionale për këtë.
“Komiteti Drejtues rekomandon që Ministria e Financave dhe Kuvendi të marrin parasysh kërkesat buxhetore për aktivitetet e ngecura. Strategjia kërkon planifikim dhe financim të qartë, gjë që nuk është realizuar, duke penguar efektivitetin e sundimit të ligjit në vend. Miratimi i Strategjisë për Sundim të Ligjit, pa shoqërim të së njëjtës me mjete adekuate buxhetore, nuk paraqet përkushtim të mjaftueshëm për avancimin e sundimit të ligjit”, u shpreh Shala.
