​Sa mbrojtje keni pas një doze të vetme të Anti-Covid?

Ndërsa numri global i njerëzve të vaksinuar rritet çdo ditë, është interesante të shihet se sa mbrojtje sigurohet nga një dozë e vetme e vaksinave Pfizer, AstraZeneca dhe Moderna, sipas të dhënave në dispozicion nga Administrata e Ushqimit dhe Barnave të SHBA (FDA).

Sipas Business Insider, Britania e Madhe po shtyn dozën e dytë për deri në 12 javë në mënyrë që të vaksinohen njerëzit me dozën e parë sa më shpejt të jetë e mundur. Në SHBA, Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC) rekomanduan dhënien e një doze të dytë të vaksinës Pfizer 21 ditë pas dozës së parë dhe 28 ditë pas dozës së parë për Moderna, me një interval deri në gjashtë javë në situata të pashmangshme.

Të dhënat nga një studim i rreth 375.000 njerëzve në Britani të Madhe zbuluan se të dy vaksinat Pfizer dhe AstraZeneca ulën infeksionin e koronavirusit me 72 për qind. Studimi thotë se mbrojtja nga një dozë e vetme ka të ngjarë të zgjasë për të paktën 10 javë, bazuar në matjet e nivelit të antitrupave.

Strategjia e dytë e vonesës së dozës

Autorët e studimit pretendojnë se të dhënat mbështesin strategjinë britanike të vonimit të dozës së dytë, por që njerëzit duhet të marrin një dozë të dytë. Mbrojtja kundër vaksinës Pfizer u rrit në 90 për qind pas dy dozave. Nuk ka ende të dhëna të mjaftueshme për të bërë ndonjë përfundim në lidhje me AstraZeneca.

Një studim tjetër nga Skocia, botuar në Lancet më 23 prill, zbuloi se një dozë e vetme e vaksinës Pfizer ishte 91 për qind efektive kundër shtrimit në spital nga dita e 28-të në të 34-të pas vaksinimit. Ndërsa një dozë e vetme e AstraZeneca ishte 88 për qind efektive pas të njëjtës periudhë kohe, tregoi studimi.

Një studim nga Anglia, botuar më 28 prill, zbuloi se një dozë e vetme e vaksinës Pfizer ose AstraZeneca uli përhapjen e COVID simptomatike në familje deri në 50 për qind.

Të dhënat se sa mirë funksionojnë vaksinat pas një doze të vetme nuk janë gjithmonë të qarta, kjo varet nga ajo që matni dhe kur matni.

Stephen Evans, një profesor i statistikave mjekësore dhe një ish-anëtar i Komisionit të Sigurisë së Barnave të Agjencisë Evropiane të Barnave, shpjegoi të dhënat për Business Insider.

Evans tha se të dhënat më të mira nga Administrata Amerikane e Ushqimit dhe Barnave (FDA) janë nga fazat e vona të testimit të secilës vaksinë.

Në pjesën tjetër të tekstit mund të lexoni se sa mbrojtje ofron vetëm një dozë e secilës vaksinë bazuar në këto të dhëna.

Pfizer-BioNTech mbron të paktën 80 për qind

Pasi u vaksinuan me Pfizer, mbrojtja kundër COVID ishte 52.4 për qind efektive në mbrojtjen midis dozës së parë dhe të dytë, sipas dokumenteve të FDA. Por shifra 52.4 për qind përfshin 11 ditë para fillimit të mbrojtjes pas dozës së parë, kështu që përqindja aktuale mund të jetë më e lartë. Vlera e vërtetë qëndron midis 29.5 për qind dhe 84.5 për qind, sipas FDA.

Vaksina Pfizer ishte 100 për qind efektive në mbrojtjen kundër shtrimit në spital dhe vdekjes. Kjo, megjithatë, u bazua në një numër të vogël: vetëm katër njerëz në eksperiment zhvilluan COVID të rëndë pasi morën një placebo sesa një vaksinë.

Mbrojtja Moderna është të paktën 80 për qind

Vaksina Moderna ishte 69.5 për qind efektive në parandalimin e COVID me simptoma midis dozës së parë dhe të dytë, me një vlerë të vërtetë midis 43.5 dhe 84.5. Shifra prej 69.5 për qind përfshin 13 ditë para fillimit të mbrojtjes, kështu që përqindja aktuale mund të jetë më e lartë.

Është e paqartë se sa mirë një dozë mbron nga shtrimi në spital dhe vdekja, pasi jo shumë njerëz kanë COVID të rëndë, dy në grupin e vaksinuar dhe katër në grupin placebo.

Evans tha se në rastin e vaksinës kundër COVID-19 të Moderna me simptoma, ju merrni të paktën 80 për qind mbrojtje, dhe ndoshta më shumë se 90 për qind, pas vetëm një doze gjatë 28 ditëve. Pas 28 ditësh, nuk dihet se cila është mbrojtja pasi që ajo nuk është testuar.

AstraZeneca mbron më shumë se 70 për qind

Evans tha se është më e vështirë të përcaktohet numri i saktë në rastin e vaksinës AstraZeneca, pasi dizajne të ndryshme studimi u përdorën në eksperimente në një fazë të vonë, dhe një hulumtim i madh amerikan është duke u zhvilluar. FDA nuk ka paraqitur ende të dhëna për këtë vaksinë në të njëjtën mënyrë si për të tjerët.

Bazuar në leximin e studimeve ekzistuese, Evans tha që efektiviteti i një doze të vetme të vaksinës AstraZeneca ka të ngjarë të jetë së paku 70 për qind kundër COVID me simptoma gjatë 90 ditëve të para. Pas asaj periudhe kohore, nuk është e qartë se sa mbrojtje ka.

Johnson & Johnson mbron 66 për qind

Në provat, J&J merrej me mbrojtjen ndaj COVID të moderuar dhe të rëndë në vend se me COVID simptomatik, të tilla si Pfizer, Moderna dhe AstraZeneca.

Mbrojtja filloi pas 14 ditësh dhe ishte 66.1 për qind efektive pas 28 ditësh. Efektiviteti i vaksinës ndryshonte në varësi të vendit në të cilin është përdorur. Ishte 72 për qind efektive në SHBA, 64 për qind në Afrikën e Jugut dhe 68 për qind në Brazil. Variantet e koronavirusit po qarkullonin në të dy vendet që mund të shmangnin pjesërisht antitrupat.

Çfarë do të thotë efikasitet i përqindjes?

Efikasiteti i përqindjes së vaksinës i referohet përqindjes së njerëzve që marrin mbrojtje të plotë pas vaksinës. Me 80 për qind efikasitet, 80 për qind e njerëzve kanë mbrojtje të plotë dhe 20 nuk kanë asnjë mbrojtje. Për ata që marrin mbrojtje të plotë për herë të parë, një dozë e dytë përmirëson cilësinë e përgjigjes imune dhe të saj në qëndrueshmëri.

Në rastin e njerëzve që nuk marrin mbrojtje të plotë pas dozës së parë, disa do të marrin mbrojtje të plotë pas dozës së dytë. Disa njerëz nuk do të zhvillojnë kurrë mbrojtje të plotë pas vaksinimit pasi sistemi i tyre imunitar nuk reagon aspak, shkruan Business Insider.